Grootste en meest complexe sanering in België ooit

FBFC in Dessel was een fabriek die brandstofelementen voor kerncentrales produceerde. Het was in Europa een van de grootste in zijn soort, maar sloot desondanks de deuren in 2012. De ontmanteling van FBFC was heel belangrijk voor de veiligheid van de omgeving en de volksgezondheid in de regio. 50 jaar nucleaire productie liet namelijk zijn sporen na. Het werd een van de grootste en meest complexe saneringsprojecten ooit in België en extra uitdagend door de combinatie van besmetting met beperkte informatie over het precieze wat en waar, plus verontreiniging in de omgeving door jarenlange lozing van afvalwater. Mourik was en is de enige die dat allemaal met eigen mensen en materieel kan oplossen. In 2015 klonk het startschot.

Denuclearisatie, asbestverwijdering, sloop en ontmanteling

De eerste stap was het in kaart brengen van de contaminatie in de gebouwen. Om een duidelijk beeld te krijgen, hebben we tienduizenden vierkante meters gemeten. Daarna hebben we de vloeren, wanden, kolommen, balken en plafonds afgeschuurd en waar nodig verwijderd om de verontreiniging weg te nemen. De verwijdering van alle verontreiniging was regelmatig pionierswerk waarbij onze ingenieurs een belangrijke rol speelden. De volgende stap was asbestverwijdering, fijnreiniging en de gecontroleerde sloop en ontmanteling van de verschillende gebouwen op het terrein. Dit was één van de meest in het oog springende facetten van het hele project. Was het een gewoon gebouw geweest, dan zou de sloop en ontmanteling niet meer dan zes maanden hebben geduurd. Met alle specifieke complexiteiten, protocollen en veiligheidsmaatregelen deden we er in dit geval zes jaar over, verdeeld in verschillende fasen om besmettingsrisico’s te beperken. Alle verontreinigde grond (40.000 ton), meer dan 10.000 ton puin en (nucleair) afval hebben we nagemeten, gesorteerd, verpakt en veilig afgevoerd.

Ex-situ bodemsanering en heraanleg

De verontreiniging was niet beperkt tot het fabrieksterrein. Het afvalwater van FBFC werd jarenlang geloosd via de rioleringen en grachten rond het terrein. Na het in kaart brengen van de contaminatie, hebben we de verontreinigde bodem ontgraven over ongeveer anderhalve kilometer gracht en bijbehorende objecten zoals rioleringen en kopmuren. De 20.000 ton grond die dat opleverde, hebben we op het terrein van FBFC behandeld in een op maat gemaakte zuiveringsinstallatie. Rondom het terrein hebben we tot slot de wegen, fietspaden, kopmuren en grachten opnieuw aangelegd.

Dit was een uniek werk in termen van omvang, complexiteit en vanzelfsprekend veiligheid. Er was geen partij die zoiets eerder had gedaan. Ook voor Mourik was het de eerste keer dat we op deze schaal een nucleaire verontreiniging aanpakten. Maar we hadden op dat moment natuurlijk al wel veel ervaring met asbestverwijdering en waren dus gewend aan de strikte protocollen en veiligheidseisen die daarbij horen. We hadden en hebben bovendien alle andere specialismen die gevraagd werden in huis, waaronder milieutechniek en engineering, bodem- en grondwatersanering, sloop en ontmanteling, reiniging en afvalmanagement. Ook nu nog zijn we de enige die al deze disciplines met eigen mensen kunnen invullen. Mourik heeft dus de kennis, ervaring en de mentaliteit (veiligheid!) voor met recht het meest veeleisende werk.