De eerste ontmanteling van een reactor in België

Bijna 40 jaar lang diende de onderzoeksreactor Thetis als proeftuin voor nucleair onderzoek op de campus van de UGent. In 2003 werd de reactor stilgelegd, maar het duurde nog jaren tot de meest risicovolle delen van de reactor; de brandstofstaven, voldoende waren afgekoeld voor transport. In 2010 startte Belgoprocess met de ontlading en verwerking van de oude brandstof. Wat achterbleef was de geactiveerde structuur in de reactorkuip en de infrastructuur voor onder meer koeling en ventilatie. In 2013 kreeg Mourik van de nucleaire verwerker Belgoprocess de opdracht om asbesthoudende ventilatiebuizen uit de reactor te verwijderen. Maar al snel werden we gevraagd om ook de rest van de reactor te ontmantelen. Dit was voor Mourik en voor België een echt pioniersproject. En het is nog steeds de benchmark voor nucleaire ontmanteling in ons land.

Sloop en ontmanteling met extreem veiligheidsbewustzijn

Nucleaire ontmanteling en decontaminatie hebben veel gemeen met asbestverwijdering. De behandeling en verwijdering van nucleair materiaal vraagt om secuur werk, met extreem veiligheidsbewustzijn van de mensen die de klus klaren. Wij brachten en brengen de operationele kennis en ervaring in om plannen voor sanering en ontmanteling praktisch werkbaar te maken. Dat is inclusief de behandeling van verontreinigde materialen op de plaats van ontmanteling, de bepaling van het stralingsniveau en daarmee de verdeling in afvalstromen. Tot en met het vrijgeven van afval voor conventionele verwerking of recycling wanneer dat mogelijk is.

Slooprobot wint innovatie-award

We werken bij nucleaire ontmanteling volgens het ALARA-principe. Dit principe houdt in dat het risico van straling en besmetting van mensen, dieren, planten en goederen wordt beperkt, zoveel als redelijkerwijs mogelijk is: “As Low As Reasonably Achievable”. Voor ons betekent dit telkens zoeken naar manieren om mensen op veilige afstand te laten werken. We hebben de ontmanteling van de Thetis-reactor uitgevoerd met een zelf ontwikkelde slooprobot, gebaseerd op onze ervaringen met industriële reiniging en catalyst. Hiermee hebben we de geactiveerde onderdelen in de reactor en andere nucleaire materialen verwijderd, verkleind en verpakt voor transport. Dat was veiliger, maar ook efficiënter. Dankzij de robot konden we namelijk het nucleaire materiaal verkleinen en zo verpakken in minder vaten. Dat betekende minder transport en dus minder risico’s.

Deze opdracht hebben we uitgevoerd onder toezicht van het Federaal Agentschap Nucleaire Controle en stralingsexperts van de Universiteit Gent. Het was de eerste nucleaire ontmanteling in België. Sindsdien is Mourik uitgegroeid tot een van de weinige deskundigen op dit gebied. We hebben een team van specialisten op het gebied van asbest, nucleaire materialen en alle processen en protocollen die daarbij horen. Denk aan werkplannen en vergunningen, 3D-tekeningen, transport, kwaliteit, duurzaamheid en natuurlijk veiligheid. Onze toegevoegde waarde zit in de technische kennis, de praktijkervaring en ook de capaciteit om snel op te schalen met mensen en materieel als dat nodig is. Zie ook onze aanvullende technologieën, kennis en ervaring met asbestverwijdering, industriële reiniging en catalyst.